در شرایط کنونی و در عصر مدرنی که به سر می بریم حضور در فضای دیجیتال ضرورتی آشکار و بی چون و چرا هست .افراد روزانه با شدتی فزاینده هر روز در حال سپری کردن بخش زیادی از اوقات خود در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی هستند . این گستردگی به حدی در حال انجام هست که به نظر می رسد در آینده ای نزدیک مرزهای بین هویت مجازی و حقیقی را دچار چالش جدی خواهد کرد .فضای مجازی همانگونه که در زبان فارسی نامیده شده است ترسیم کننده فضایی غیر واقعی ، ثانویه و حاشیه ای را به ذهن شنونده متبادر می کند . بر همین اساس فضای مجازی هویتی ثانویه و غیر واقعی در مقابل فضای حقیقی به شمار می رود .
اما در عصر مدرن و با پیشرفت خارق العاده فناوری و عمق عجیب شبکه های اجتماعی در زندگی روزانه افراد به نظر می رسد آرام آرام فضای مجازی در حال خارج شدن از کلیشه بعد ثانوی و حاشیه ای آن در زندگی انسانها است .میزان اوقاتی که انسان در طول روز در فضای مجازی سیر می کند به حدی هست که زیستن بدون آن برای افراد وحشت آور و گاه غیر ممکن می نماید . گویا بخش بزرگی از زیست انسان مدرن با حضور در فضای مجازی گره خورده است . همچنان که افراد روزانه بخشی از فعالیتهای خود را در شبکه مجازی تولید و بازنشر می کنند و همین محتواها در ذهن مخاطبان اثرگذاری بسیاری در رابطه با دیدگاه شخصی ایجاد می کند به مانند کنشهای افراد در فضای حقیقی بخشی از ارزیابی های فردی را شکل می دهد.
دست کم در برخی از حوزه ها فضای مجازی به گونه ای تعجب آور علیه واقعیت حقیقی می شورد و خود را بر کرسی واقعیت می نشاند و فضای حقیقی را مجبور به همراهی خود می کند.ابعاد این تاثیر گذاری به سرعت در حال افزایش هست از این رو مرزبندی میان فضای حقیقی با فضای مجازی را دچار چالش جدی در آینده خواهد کرد .با توجه به این رویکرد مهم به نظر می رسد نحوه حضور در فضای مجازی و خصوصا شبکه های اجتماعی بیش از گذشته مهم و اثر گذار تلقی می شود . از این زاویه اگر به فضای مجازی و قدرت چالش برانگیزآن در شکل و فرم دهی و تاثیرات آن بر فضای حقیقی تامل کنیم ، با این رویکرد مواجه خواهیم شد که قطعا بعد وجود خودمان را در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی نیز به همان اهمیت بعد حقیقی آن جدی تر بگیریم .
از آنجائیکه تعدد کنشهای افراد در شبکه های اجتماعی رشدی فزاینده دارد، و این کنشها به شکلی در حال تبدیل شدن به تصویر واقعی افراد هست. لزوم توجه و اهتمام به مقوله آداب حضور در شبکه های اجتماعی بیش از گذشته اهمیت پیدا می کند. با این تفاسیر شاید اطلاق واژه مجازی به این فضا ، کم کم مفهوم خود را از دست می دهد و به قول آقای طالبی ( کارشناس و صاحب نظر در حوزه دیجیتال مارکتینگ ) واژه فضای دیجیتال شاید واژه مناسب تری باشد !
در کشور ما بنا به دلایل متعددی که خارج از موضوع بحث ما هست افراد معمولا با اکانت ها و اسامی غیر واقعی در شبکه های اجتماعی حضور می یابند . این دلایل متعددی می تواند داشته باشد که خیلی هدف نوشته ما نیست . موضوع اصلی ما مربوط به بخشهایی از حضور افراد در شبکه های اجتماعی هست که جنبه صنفی، رسمی و تجاری دارد . در این بخش هم اغلب می بینیم افرادی با اکانتهای غیر واقعی مشغول فعالیت و حتی تولید محتوا هستند و یا حتی انتقادهایی هم به سیاستهای صنفی یا فعالیتی ارگانهای قانونی دارند . روی صحبت نگارنده با این بخش از فعالان فضای دیجیتال هست ، با توجه به مطالبی که در ابتدای نوشته بیان شد برای این دست از فعالان فضای دیجیتال حضور در شبکه های اجتماعی با اسامی واقعی نیازی ضروری به نظر می رسد، چرا که علاوه بر اثرگذاری بسیار عمیقی که فضای دیجیتال در بعد پرسونال برندینگ اشخاص نقش آفرینی می کند، از طرف دیگر در ابعاد صنفی باعث توجه جدی تری به نقدهای درون صنفی به جهت بهبود فرآیندهای جاری سازمان می شود. لذا همانگونه که گفته شد با توجه به سرعت چالش دگرگونی فرایند ارجحیت بعد حقیقی بر بعد دیجیتال افراد،که به طرز فزاینده ای در حال انجام هست، در آینده ای نزدیک شاهد دگرگونی هویت دیجیتال و شوریدن آن بر علیه بعد حقیقی خواهیم بود از این رو توجه به بعد دیجیتال، مراقبت و مواظبت از آن اهمیت و جایگاه ویژه تری در مناسبات روابط اجتماعی افراد خواهد یافت. در واقع شیوع و همه گیری کرونا ، سرعت روند دیجیتالی شدن افراد و سازمانها را دوچندان کرد و لزوم توجه و مراقبت از هویت دیجیتالی افراد بیش از گذشته مهم و با اهمیت شمرده می شود ضمن اینکه در کنار تهدیدهای بسیار کرونا ، فرصتی هم فراهم شد تا سازمانها و کارکنان در بستر فرایند دیجیتالی شدن ، تجربه جدیدی را از نظر کامیابی شغلی ( حلقه مفقوده بهره وری سازمانها ) کسب کنند که این فرایند هم می تواند بهره وری سازمانها را در آینده ای نزدیک ، بعد از کرونا و تجارب کسب شده از آن ، وارد فاز موثرتری کند .(عصرارتباط-داود صفی خانی)
نظرات کاربران